Παρουσίαση στο 19ο Δασολογικό Συνέδριο της εργασίας της Ομάδας Δασικής - Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης & Ενημέρωσης (Ο.Δ.Π.Ε.Ε.) του Δασαρχείου Θεσ/νίκης

Σε αυτήν την εργασία παρουσιάζονται ο ΣΚΟΠΟΣ, οι ΕΠΙΔΙΩΞΕΙΣ, τα ΥΛΙΚΑ & ΜΕΘΟΔΟΙ, οι ΔΡΑΣΕΙΣ, η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ και τα ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ - ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ της Ο.Δ.Π.Ε.Ε.

Από την UNESCO το 1977 στην Τιφλίδα, για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση (Π.Ε.) αναφέρεται ότι:

«Η περιβαλλοντική εκπαίδευση προωθεί:

την ανάπτυξη σαφούς αντίληψης και ενδιαφέροντος για την οικονομική, κοινωνική, πολιτική και οικολογική αλληλεξάρτηση σε αστικές και αγροτικές περιοχές

Παρέχει σε κάθε άτομο δυνατότητα απόκτησης γνώσεων, καλλιέργειας αξιών, στάσεων, αφοσίωσης και δεξιοτήτων που χρειάζονται για να προστατεύσει και να βελτιώσει το περιβάλλον

Συμβάλλει στη δημιουργία νέων προτύπων συμπεριφοράς, ατόμων, ομάδων, κοινωνιών προς το περιβάλλον»

·                Η Δασική Υπηρεσία προβλέπεται να προβαίνει σε δράσεις δασικής - περιβαλλοντικής εκπαίδευσης κι ενημέρωσης, σύμφωνα με την πεπαλαιωμένη διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 21 του Ν.998/1979 όπου αναφέρεται ότι προβλέπονται «..διαλέξεις και ομιλίαι μετά επιδείξεων ή πρακτικών ασκήσεων προς τους μαθητάς των σχολείων της περιφέρειας των, αφορώσαι εις την προστασία των δασών και του φιλοδασικού πνεύματος» καθώς και του άρθρου 26 παρ. 2β στοιχ. δδ του ΠΔ 1213/1981.

Η Ομάδα Δασικής –Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και Ενημέρωσης (Ο.Δ.Π.Ε.Ε.) του Δασαρχείου Θεσσαλονίκης εφαρμόζοντας συγκεκριμένο πρόγραμμα, επισκέπτεται και ενημερώνει σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης της περιοχής ευθύνης του και διάφορους άλλους φορείς, καθώς επίσης τους ξεναγεί σε μια πολύ ενδιαφέρουσα κι οργανωμένη περιήγηση μέσα στο Περιαστικό Δάσος Θεσσαλονίκης (Π.Δ.Θ.) –Σέιχ Σού. Ακόμη, αναλαμβάνει κάθε χρόνο το στήσιμο, την οργάνωση και λειτουργία του Δασικού Περιπτέρου κατά την διάρκεια της Διεθνούς Εκθέσεως Θεσσαλονίκης (Δ.Ε.Θ.), καθώς και άλλων σχετικών δράσεων

Σκοπός του προγράμματος της Ο.Δ.Π.Ε.Ε. είναι 
η ΔΩΡΕΑΝ ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των μαθητών-πολιτών σε ότι έχει σχέση με το φυσικό και ειδικότερα με το δασικό περιβάλλον. 
Ειδικότερα, στοχεύει 

στην συνειδητοποίηση της άρρηκτης σχέσης του ανθρώπου με το φυσικό και ιδιαίτερα με το δασικό περιβάλλον όπως και στην δραστηριοποίηση τους ώστε να συμβάλλουν στη γενικότερη προσπάθεια προστασίας του.

Επιδίωξη της Ο.Δ.Π.Ε.Ε. είναι να παρουσιάσει:

·   τις βασικές Αρχές της Δασικής Οικολογίας

·   την έννοια Δάσος & Δασικό ,Οικοσύστημα,

·   τους κινδύνους  που απειλούν τα δάση,

·   τις ωφέλειες που αποκομίζονται από το δάσος,

·   τις επιπτώσεις στο περιβάλλον από τις καταστροφές των δασών (πυρκαγιές, πλημμύρες, διάβρωση κ.λ.π.),

·   την χλωρίδα και την πανίδα των Ελληνικών Δασών,

·   το αντικείμενο της Δασικής Υπηρεσίας

·   Το Περιαστικό Δάσος Θεσσαλονίκης (Π.Δ.Θ.) –Σέιχ Σού.

Επίσης, μέσω των ΔΩΡΕΑΝ περιηγήσεων – ξεναγήσεων των παιδιών-επισκεπτών στο Περιαστικό Δάσος Θεσσαλονίκης, επιδιώκεται μεταξύ άλλων και

·   η βιωματική προσέγγιση με το δάσος,

·   το άνοιγμα του σχολείου στο φυσικό, δασικό, περιαστικό περιβάλλον,

·   η άμεση επαφή των παιδιών-επισκεπτών με τα φυσικά υλικά (χώμα, δένδρα, φύλλα κ.λ.π.),

·   η παρατήρηση φυσικών φαινομένων και ανθρωπογενών επεμβάσεων, άλλοτε με αρνητική κι άλλοτε με θετική επίπτωση στην φύση,

η ανάπτυξη συζητήσεων, που αφήνουν περιθώρια για σκέψη στο σπίτι, των όσων διαπιστώνονται.

Η Ο.Δ.Π.Ε.Ε. συμβουλεύεται επιστημονικά, ως προς  την καταλληλότητα και εγκυρότητα των υλικών και μεθόδων της τον κ. Αλέξανδρο Γεωργόπουλο,  Καθηγητή Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης του Τμήματος Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης της Παιδαγωγικής Σχολής του Α.Π.Θ.. Ενώ, μέλος της έχει παρακολουθήσει και το μάθημα «Ερμηνεία Περιβάλλοντος και Περιβαλλοντική Διδακτική» του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του Α.Π.Θ., με καθηγήτρια την κα. Πολυξένη Ράγκου.

Η Ο.Δ.Π.Ε.Ε. έχει δημιουργήσει και υλοποιεί συστηματικά δύο ΔΩΡΕΑΝ δράσεις, όπως αυτές περιγράφονται ακολούθως:

Η 1η δράση περιλαμβάνει παρουσιάσεις σε κλειστό χώρο (σχολείο), με την χρήση του προγράμματος Ρower Point και οπτικοακουστικών μέσων

(Το οπτικοακουστικό υλικό στο σύνολό του είναι ευέλικτο και παρουσιάζεται ανάλογα με την περίσταση, την δομή, την ηλικία και την εξοικείωση με δασικά θέματα του εκάστοτε σχολικού ακροατηρίου. Δηλαδή άλλες ενότητες απευθύνονται σε παιδιά του Δημοτικού και άλλες σε παιδιά Γυμνασίων και Λυκείων.

Στο τέλος κάθε παρουσίασης, παρουσιάζονται σχετικά μηνύματα σε διαφάνειες με σκοπό να παρακινηθούν τα παιδιά να αναλάβουν στο μέλλον ενεργή δράση για την προστασία του δασικού περιβάλλοντος.

Το υλικό (διαφάνειες και παρουσιάσεις) που χρησιμοποιείται, έχει δημιουργηθεί από τα μέλη της Ομάδας με προσωπική εργασία εκτός του υπηρεσιακού ωραρίου. Το υπόλοιπο μέρος (βίντεο) είναι παραχωρημένο από προσωπικό αρχείο συναδέλφων ή έχει αντληθεί από το διαδίκτυο. Επίσης, στα σχολεία παραχωρούνται ενημερωτικά έντυπα (ιδιαίτερα παλαιά) και αφίσες του ΥΠΕΝ.)

και με επίδειξη φυσικών υλικών (όπως κουκουνάρια, καρπούς, φύλλα, τμήματα κορμού), οργάνων και εργαλείων που χρησιμοποιούνται από την Δασική Υπηρεσία κατά την εκτέλεση ορισμένων δασικών εργασιών, όπως παχύμετρο, μετροκορδέλα, GPS, δασοπονική σφύρα κ.λ.π.

Οι παρουσιάσεις περιλαμβάνουν ενότητες με θέματα:

·      «Το Αντικείμενο της Δασικής Υπηρεσίας»,

·      «Το Δάσος»,

·      «Τα Δένδρα»,

·      «Τα Ζώα των Ελληνικών Δασών»,

·      «Αναδασώσεις»,

·      «Το Περιαστικό Δάσος Θεσσαλονίκης – Η Ιστορία και η εξέλιξή του»

και

προβολές βίντεο με θέματα όπως:

·      «Οι φωνές των ζώων»,

·      «Στιγμιότυπα από την ζωή των ζώων»,

·      «Πυρκαγιά σε Δάσος»,

·      «Μέτρα πρόληψης των πυρκαγιών»,

·      «Ανοιξιάτικο ξύπνημα του Δάσους» και

«Δασικό οικοσύστημα».

Η 2η δράση περιλαμβάνει περιήγηση και ξενάγηση κυρίως μαθητών αλλά και ομάδων - φορέων στο Περιαστικό Δάσος Θεσσαλονίκης. Πρόκειται για μία διαδρομή, μήκους περίπου 1,5 χλμ., σηματοδοτημένη, κατηφορική – στο μεγαλύτερο μέρος της - κι εύκολη για όλες τις ηλικίες και δίνει την δυνατότητα στους περιπατητές να δουν και να παρατηρήσουν την χλωρίδα και την πανίδα του Περιαστικού Δάσους Θεσσαλονίκης. Κατά μήκος της διαδρομής, έχουν οριστεί εκ των προτέρων συγκεκριμένες θέσεις ανάπαυσης, θέας, παρατήρησης και συζητήσεων. 

Στην αρχή της δράσης και πριν την έναρξη του περιπάτου, γίνεται ενημέρωση στους περιπατητές για την ιστορία και την εξέλιξη του Π.Δ.Θ., ενώ δίνονται και οδηγίες για την συμπεριφορά τους κατά την διάρκεια της ξενάγησης. Για το σκοπό αυτό έχει δημιουργηθεί μπλόκ μεγάλων διαστάσεων (0,35x0,50)μ. με φωτογραφίες και διαφάνειες του Π.Δ.Θ. και των υποδομών του. Κατά την διάρκεια του περιπάτου παρεμβάλλονται τακτικά διαλείμματα τόσο για ξεκούραση όσο και για περιβαλλοντική εκπαίδευση και συζήτηση.

Για τον προγραμματισμό των δράσεων, τα σχολεία επικοινωνούν τηλεφωνικά με την υπεύθυνη προγραμματισμού δράσεων για ορισμό ημερομηνίας και κατόπιν αποστέλλεται στο Δασαρχείο Θεσ/νίκης έγγραφο αίτημα. Τα σχολεία ανάλογα με το πρόγραμμά τους μπορεί να παρακολουθήσουν μόνον την  μία ή και τις δύο δράσεις. Η Ο.Δ.Π.Ε.Ε. συστήνει να γίνεται πρώτα ενημέρωση στο σχολείο και κατόπιν ο περίπατος στο δάσος. Εφόσον το σχολείο ενδιαφέρεται να παρακολουθήσει την περιήγηση στο δάσος, τους αποστέλλεται έντυπο με οδηγίες για ασφαλή περιήγηση. Δεδομένων των παράλληλων καθηκόντων των υπαλλήλων της Ομάδας, μέχρι δύο ημέρες την εβδομάδα διατίθενται για αυτές τις δράσεις. Ανάλογα με το σχολικό κοινό απαιτείται κάθε φορά να πραγματοποιείται ανάλογη προετοιμασία και προγραμματισμός τόσο όσον αφορά τις παρουσιάσεις όσο και την προμήθεια των προαναφερόμενων οργάνων.

Οι δράσεις της Ο.Δ.Π.Ε.Ε. γίνονται γνωστές

·   καταρχήν προφορικώς –κοινώς από στόμα σε στόμα- μεταξύ των δασικών υπαλλήλων, μεταξύ των εκπαιδευτικών που γνωρίζουν τις δράσεις της, μεταξύ γονέων των μαθητών καθώς και φίλων.

·   Ευρέως γνωστές γίνονται οι δράσεις από την λειτουργία του Δασικού Περιπτέρου κατά την διάρκεια της Διεθνούς Εκθέσεως Θεσσαλονίκης (Δ.Ε.Θ.), καθώς κάθε χρόνο στήνεται παιδική γωνιά όπου προσέρχονται πλήθος παιδιών μαζί με τους γονείς τους κι αναρτάται ενημερωτική αφίσα (banner), ενώ το δασικό προσωπικό του Δασικού Περιπτέρου ενημερώνει αναλυτικά.

·   Επίσης, ιδιαίτερη προβολή παρέχεται μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης (κυρίως Facebook) όπου γίνεται δημοσιοποίηση των δράσεων από τις ατομικές αναρτήσεις των μελών της ομάδας τόσο στα προσωπικά τους προφίλ όσο και σε διάφορες ομάδες (π.χ. Δασική Υπηρεσία, Δασικά Χρονικά).

Το γεγονός ότι οι υπηρεσίες της Ο.Δ.Π.Ε.Ε. είναι ΔΩΡΕΑΝ, αποτελεί επίσης έναν ουσιαστικό λόγο διάδοσης από τους εκπαιδευτικούς και τους γονείς, δεδομένου ότι υφίστανται  αντίστοιχες πρωτοβουλίες ιδιωτικών φορέων που παρέχουν παρόμοιες υπηρεσίες Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης από άτομα διαφόρων επαγγελματικών ιδιοτήτων; έναντι καταβολής αντιτίμου ανά μαθητή.

Αποτελέσματα, Στατιστικά των δράσεων της Ο.Δ.Π.Ε.Ε.

Η Ο.Δ.Π.Ε.Ε. διατηρεί βιβλίο-αρχείο όπου καταγράφονται όλες οι δράσεις, ενώ στο τέλος κάθε έτους συντάσσεται και υποβάλλεται στην Υπηρεσία απολογισμός δράσεων, διαπιστώσεων και προβλημάτων.

Όπως προκύπτει και από τον συγκεντρωτικό απολογιστικό πίνακα που ακολουθεί, από το 2013 μέχρι και σήμερα, έχουν πραγματοποιηθεί συνολικά 82 δράσεις και οι συμμετέχοντες (μαθητές και πολίτες) έφτασαν τους 4.713. Από αυτές, οι 80 δράσεις αφορούν επισκέψεις – ενημερώσεις στα σχολεία καθώς και ξεναγήσεις – περιηγήσεις μαθητών της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και πολιτών στο Περιαστικό Δάσος Θεσσαλονίκης.

 Ειδικότερα, πρέπει να αναφερθούν οι περιηγήσεις οργανωμένων ομάδων που έλαβαν χώρα στο Περιαστικό Δάσος Θεσσαλονίκης

όπως των συνέδρων του 16^ου Δασολογικού Συνεδρίου

της ομάδας Ευρωπαίων Καθηγητών και Ερευνητών (Ισπανία, Μεγάλη Βρετανία, Ιταλία, Πορτογαλία) του Προγράμματος CUIDAR

πολιτών της Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με την Ελληνική Δασολογική Εταιρεία στα πλαίσια εορτασμού της Ημέρας Δασοπονίας

ξεχωριστή και ιδιαίτερη στιγμή για την Ο.Δ.Π.Ε.Ε. αποτέλεσε η ενημέρωση  των κρατουμένων στο Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας του Γενικού Καταστήματος Κράτησης Θεσσαλονίκης (Φυλακές Διαβατών)

Οι υπόλοιπες 2 δράσεις αφορούν την συμμετοχή της Ομάδας στα Μαθητικά-Περιβαλλοντικά  Συνέδρια του 2018 (6ο) και του 2019 (7ο) που διοργανώνει το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Ελευθέριου-Κορδελιού και Βερτίσκου σε συνεργασία με τον Δήμο Θεσσαλονίκης και γίνονται στο Δημαρχιακό Μέγαρο Θεσσαλονίκης.

Στις δράσεις συμμετείχαν συνολικά 4.713 άτομα, από τα οποία το 90% είναι μαθητές, δηλαδή 4.241

Από το σύνολο των μαθητών, το 85% - δηλαδή 3.605, ήταν μαθητές Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και το 15% - δηλαδή 636, ήταν μαθητές της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.

Πραγματοποιήθηκαν 35 ενημερώσεις σε σχολεία και 45 ξεναγήσεις στο Περιαστικό Δάσος Θεσσαλονίκης.

Αποτίμηση - Αξιολόγηση του προγράμματος της Ο.Δ.Π.Ε.Ε.

Για την αξιολόγηση του προγράμματος της Ο.Δ.Π.Ε.Ε. έχει ξεκινήσει από τον Απρίλιο του έτους 2019 διανομή δομημένων ερωτηματολογίων στα σχολεία όπου πραγματοποιήθηκαν οι δράσεις, τα οποία απευθύνονται τόσο στους μαθητές όσο και στους εκπαιδευτικούς τους. Η επεξεργασία των ερωτηματολογίων βρίσκεται σε αρχικό στάδιο και δεν είναι δυνατή ακόμη η εξαγωγή ασφαλών αποτελεσμάτων.

Οπότε, παρακάτω παρατίθεται αποτίμηση – αυτό-αξιολόγηση του προγράμματος, η οποία στηρίζεται στα συμπεράσματα που προέκυψαν από την εμπειρία που απέκτησαν τα μέλη κατά την εφαρμογή των δύο δράσεων.

·   Βαθμός ανταπόκρισης των μαθητών και εκπαιδευτικών: Διαπιστώθηκε ότι η πλειονότητα των μαθητών και το σύνολο σχεδόν των εκπαιδευτικών, ανταποκρίνονται θετικά απέναντι στο Πρόγραμμα. Είναι χαρακτηριστικό ότι όπου επιδεικνύεται ενδιαφέρον, κατά την διάρκεια διαλείμματος ή στο πέρας της ενημέρωσης, έρχονται μαθητές και εκπαιδευτικοί να απευθύνουν στην Ομάδα απορίες και ερωτήσεις.

·   Βαθμός ανταπόκρισης του θέματος στα ενδιαφέροντα των μαθητών: Διαπιστώθηκε ότι η θεματολογία του προγράμματος ανταποκρίνεται θετικά στην πλειονότητα των μαθητών. Οι μαθητές της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης φαίνεται να είναι πιο δεκτικοί σε περιβαλλοντικά – δασικά θέματα, προφανώς λόγω ηλικίας.

·    Βαθμός επίτευξης και αφομοίωσης των γνωστικών στόχων του προγράμματος: Διαπιστώθηκε ότι οι μαθητές και οι εκπαιδευτικοί σε αρκετές περιπτώσεις ακούν, βλέπουν και μαθαίνουν έννοιες και καταστάσεις που αγνοούν. 

·    Μεταδοτικότητα της ομάδας: Διαπιστώθηκε ότι η ομάδα μεταδίδει τα μηνύματα και τους στόχους που θέλει να επιτύχει ανάλογα με την δεκτικότητα και την ανταπόκριση των μαθητών.

·    Αναγνώριση δασικών-περιβαλλοντικών προβλημάτων εκ μέρους των μαθητών: Διαπιστώθηκε ότι η πλειονότητα των μαθητών αναγνωρίζουν τα δασικά – περιβαλλοντικά προβλήματα κατά την διάρκεια της παρουσίασή τους αλλά προκύπτει ότι δεν αντιλαμβάνονται την σοβαρότητά τους.

Προβλήματα στην εφαρμογή των δράσεων της Ο.Δ.Π.Ε.Ε.

Κατά την οργάνωση, προγραμματισμό και υλοποίηση των δράσεων της Ο.Δ.Π.Ε.Ε. διαπιστώθηκαν και διαπιστώνονται διαρκώς μικρότερα ή μεγαλύτερα προβλήματα. Συγκεκριμένα:

·    Έλλειψη άμεσων κονδυλίων, με αποτέλεσμα να είναι απαραίτητη και αναπόφευκτη η αυτοχρηματοδότηση από τα μέλη της Ομάδας για την αγορά και εξοπλισμό με διάφορα υλικά (π.χ. φορητό ηλεκτρονικό υπολογιστή, κιάλια, προμήθεια γραφικής ύλης, εκτύπωση φωτογραφιών, χρήση ιδιωτικών αυτοκινήτων  κ.α.).

·    Παράλληλα καθήκοντα. Πολλές φορές έκτακτα γεγονότα (π.χ. καταγγελία στην περιοχή ευθύνης των δασοφυλάκων –μελών της Ομάδας,  έκτακτες συσκέψεις κ.α.) ανατρέπουν τον προγραμματισμό και την πλήρη παρουσία των μελών της Ομάδας.

·    Δυσκολία στην χρήση υπηρεσιακών οχημάτων, καθώς η Ο.Δ.Π.Ε.Ε. και το έργο της αντιμετωπίζεται ως δευτερεύουσας σημασίας υπηρεσιακή δραστηριότητα. Αυτό συνεπάγεται, κάποιες φορές, την αναγκαστική χρήση των ιδιωτικών οχημάτων των μελών για τις μετακινήσεις από και προς τους χώρους δράσεων.

·    Η αδυναμία προγραμματισμού δράσεων τα Σαββατοκύριακα λόγω της περιορισμένης χρηματοδότησης για την σχετική αποζημίωση των υπαλλήλων και της παράλληλης υπηρεσιακής υποχρέωσης για απασχόληση τα Σαββατοκύριακα με το πρόγραμμα της Δασοπροστασίας και τις περιπολίες.

·  Απαιτείται ετήσιος καθαρισμός και συντήρηση των μονοπατιών που χρησιμοποιούνται κατά την περιήγηση στο Π.Δ.Θ. 

Συμπεράσματα από τις δράσεις της Ο.Δ.Π.Ε.Ε.

·    Η ελλιπής ενημέρωση των μαθητών, αλλά και των εκπαιδευτικών κάποιες φορές, πάνω σε δασικά θέματα. Ενώ οι μαθητές, όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων, συμμετέχουν σε Περιβαλλοντικά Προγράμματα του σχολείου τους και μαθαίνουν και ενημερώνονται για θέματα που αφορούν το Περιβάλλον, την Κλιματική Αλλαγή, την Βιοποικιλότητα, την Ανακύκλωση κ.λ.π., διαπιστώθηκε ότι αγνοούν βασικές αρχές και όρους  που διέπουν το φυσικό – δασικό περιβάλλον. Αναλύουν δηλαδή προχωρημένες έννοιες, καταστάσεις και φαινόμενα χωρίς να γνωρίζουν τι είναι Δέντρα, Δάσος, Δασικό Οικοσύστημα, ποια δέντρα φύονται στην Ελλάδα, ποια ζώα ζουν στα Ελληνικά Δάση και γιατί, την αλληλεπίδραση όλων των παραπάνω κ.α.. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι τα περισσότερα παιδιά δυσκολεύονται να αποδεχθούν ότι στα ελληνικά δάση δεν διαβιούν λιοντάρια, τίγρεις, κόμπρες και άλλα ζώα της σαβάνας και της ζούγκλας,  επηρεαζόμενα εμφανώς από σχετικά ντοκιμαντέρ περιβαλλοντικού περιεχομένου.

·    Η λανθασμένη ενημέρωση, τόσο των μαθητών όσο και των εκπαιδευτικών, πάνω σε δασικά θέματα και οι ανακρίβειες των μαθητικών βιβλίων. Ενδεικτικά αναφέρεται  η χρήση του λανθασμένου όρου «χειμέρια νάρκη» αντί του ορθού «χειμέριος ύπνος» αναφορικά με την αρκούδα και αντίστοιχα  «αειθαλή» και όχι «αείφυλλα» αναφορικά με τα δένδρα.

Προγραμματισμός και ιεράρχηση των δράσεων της Ο.Δ.Π.Ε.Ε. Διαπιστώθηκε Δηλαδή ότι οι μαθητές αφομοιώνουν κι αντιλαμβάνονται καλύτερα έννοιες και διάφορα φαινόμενα σχετικά με τα δάση όταν παρακολουθούν πρώτα την ενημέρωση στο σχολείο και μετά επισκέπτονται και παρακολουθούν και το πρόγραμμα στο δάσος.

Σε ότι αφορά την λειτουργία της Ο.Δ.Π.Ε.Ε. διαπιστώθηκε ότι:

·    Είναι απαραίτητη και αναγκαία η στήριξη κι εμπιστοσύνη του Προϊσταμένου της Υπηρεσίας στα μέλη της Ομάδας.

·    Η συμμετοχή τεσσάρων (4) υπαλλήλων στην Ομάδα την καθιστά ευέλικτη σε πιθανές απουσίες μελών λόγω παράλληλων καθηκόντων. Ενώ, είναι εφικτός και απαραίτητος ο καταμερισμός καθηκόντων (π.χ. υπεύθυνος προγραμματισμού και δημοσίων σχέσεων, υπεύθυνος συγκέντρωσης και διαμόρφωσης οπτικοακουστικού υλικού, υπεύθυνος τήρησης αρχείου κ.α.).

·    Απαιτείται η διάθεση προσωπικού χρόνου.

·    Είναι αναπόφευκτη η αυτοχρηματοδότηση από τα μέλη.

·    Είναι θετικό το γεγονός των διαφορετικών ειδικοτήτων των μελών.

·    Η πλειονότητα των μαθητών, εκπαιδευτικών και απλών πολιτών αγνοούν την ύπαρξη της Δασικής Υπηρεσίας και συνεπώς το αντικείμενο και το έργο της.

Το Δασικό Περίπτερο κατά την λειτουργία της Διεθνούς Εκθέσεως Θεσσαλονίκης αποτελεί εξαιρετικό μέσο προβολής τόσο του έργου της Ο.Δ.Π.Ε.Ε. όσο και της Δασικής Υπηρεσίας ευρύτερα.

Μετά από έξι (6) χρόνια δραστηριοποίησης κι απόκτηση ανάλογης εμπειρίας η Ο.Δ.Π.Ε.Ε. προτείνει τα ακόλουθα:

Να επικαιροποιηθεί- εκσυγχρονιστεί το νομοθετικό πλαίσιο που αφορά την εφαρμογή προγραμμάτων δασικής-περιβαλλοντικής εκπαίδευσης κι ενημέρωσης από την Δασική Υπηρεσία.

Να προχωρήσει η Γενική Διεύθυνση Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος κι Ενέργειας:

o   στην ανάδειξη της Δασικής –Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και Ενημέρωσης με σκοπό να εφαρμοστούν ανάλογα προγράμματα και σε άλλα Δασαρχεία ή Διευθύνσεις Δασών. Στην προκειμένη περίπτωση θεωρείται απαραίτητη και αναγκαία η ενημέρωση και η συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων.

o   σε διοργάνωση σεμιναρίων που να αφορούν την κατάρτιση των δασικών υπαλλήλων (όλων των ειδικοτήτων) στην δασική-περιβαλλοντική εκπαίδευση και ενημέρωση.

o   σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων ώστε να γίνουν διορθώσεις λανθασμένων αναφορών σε δασικά θέματα στα σχολικά βιβλία.

o   σε προβολή του αντικειμένου και του έργου της Δασικής Υπηρεσίας.

o   στην έκδοση νέων ενημερωτικών φυλλαδίων κι αφισών.

Ανακεφαλαιώνοντας, πρέπει να αναφερθεί ότι η συγκεκριμένη Ομάδα συγκροτήθηκε από δασικούς υπαλλήλους που αγαπούν τα παιδιά, που ξέρουν να συνεργάζονται και να διαφωνούν μεταξύ τους εποικοδομητικά, που είναι διατεθειμένοι να αφιερώσουν προσωπικό χρόνο και πάνω απ’ όλα που πιστεύουν στην Δασική Υπηρεσία, το έργο και την συνεισφορά της.

 Η Ο.Δ.Π.Ε.Ε. οφείλει να εκφράσει τις ειλικρινείς ευχαριστίες της στην Αναπληρώτρια Προϊσταμένη του Δασαρχείου Θεσσαλονίκης κα Αγγελίδου Ελένη, η οποία από την πρώτη στιγμή στήριξε με ιδιαίτερο ενθουσιασμό την λειτουργία της Ομάδας και βοήθησε στην υλοποίηση των δράσεων στον βαθμό που αυτό το επιτρέπουν οι υπηρεσιακές ανάγκες και οι χρηματοδοτικές συνθήκες.